D vitamini eksikliği hakkında A'dan Z'ye önemli bilgi
D vitamini eksikliği nedir? D vitamini eksikliği nelere sebep olur ve tedavisi nedir? Bu soruların cevaplarını herkes bilmeli, çünkü D vitamini eksikliği birçok soruna neden oluyor. D vitamini eksikliği, nedenleri ve tedavisi ile ilgili bilinmeyenleri hakkında Liv Hospital Samsun Dahiliye/ İç Hastalıkları Kliniği'nden Uzm. Dr. Özkan Akyol bilgilendirdi.
Liv Hospital Samsun Liv Hospital Samsun Dahiliye/ İç Hastalıkları Kliniği’nden Uzm. Dr. Özkan Akyol, “
D Vitamini başta kemikler olmak üzere vücudumuzun pek çok yerinde önemli görevleri olan bir vitamindir. D vitamini eksikliğini önlemek için yeterli güneş maruziyeti ve D vitamini içeren gıdaların tüketimi önemlidir. Tüm önlemlere karşın D vitamini eksikliği birçok ülkede, özellikle yaşlılarda önemli sağlık sorunlarına yol açmaktadır” dedi.
D VİTAMİNİ NEDİR?
D vitamininin vücutta önemli görevleri olan yağda çözünen bir vitamin olduğunu belirten Uzm. Dr. Akyol, “ D vitamini diyetle alınan Kalsiyum ve Fosforun bağırsaklardan emilmesini sağlar. Kemik erimesine yol açan bir hormon olan, Paratiroid Hormonunun salgılanmasını önler. Vücutta kalsiyum ve fosfor dengesini sağlar, kemik ve kasların sağlığı için gereklidir. Bağışıklık sistemini olumlu etkiler yapar. Hipertansiyon, kalp hastalıkları, bazı kanser ve Otoimmün hastalıklara karşı koruyucudur” ifadelerini kullandı.
D VİTAMİNİN DOĞAL KAYNAKLARI
Uzm. Dr. Akyol “D vitamini, güneş ışınları etkisiyle deride oluşur. Günlük D vitamini gereksinimi; kollar, bacaklar ve yüzün 20 dakika gün ışığına maruz kalmasıyla karşılanabilir. Gerekli güneş ışığı miktarı, kişini yaşı, deri rengi, maruziyet süresi ve varsa diğer tıbbi sorunlara göre değişir.
D vitaminin deride yapımı, yaşla giderek azalır. Deri rengi koyu olan kişilerde, yeterli D vitamininin deride oluşması için, özellikle kış aylarında uzun süreli gün ışığına gereksinim vardır. Güneş koruyucular (faktör 20 ve fazlası) kullananlarda deride D vitamini oluşamaz. D vitamininin diğer önemli kaynağı gıdalardır. Bazı gıdalarda D vitamini doğal olarak bulunur (yağlı balıklar, balık yağı, yumurta…). Tereyağ, süt, yulaf, tatlı patates, yumurta sarısı, sıvı yağlar, karaciğer, özellikle yağlı olan tuzlu su (deniz) balıklarından somon, sardunya ve ton balığında bulunur. Bitkilerden maydanoz, ısırgan otu, yoncada mevcuttur.Bazı ülkelerde süt ve süt ürünleri, ekmek, tahıllar D vitamini ile zenginleştirilmektedir. Ülkemizde henüz böyle bir uygulama yoktur” dedi.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN TEDAVİSİ VE D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN ÖNLENMESİ
Tedavinin D Vitamini preparatları ile yapıldığını ifade eden Uzm. Dr. Akyol, “Ülkemizdeki preparatlar, ya sadece D vitamini veya kalsiyum ya da multivitaminlerde bulunurla. D vitamini damla, şurup, draje, kapsül, çiğneme tableti, efervesan tablet ve ampül şeklinde piyasada bulunmaktadır. Normal D vitamini düzeylerine sahip olmak için günlük alınması gereken D vitamini miktarı deri rengi, güneş maruziyeti, diyet alışkanlıkları ve altta yatan diğer tıbbi sorunların olup olmamasına göre değişir. Deride yeterli D vitamini oluşumu için, haftada en az 2 kez ( saat 10:00 ile 15:00 arası hariç, çünkü bu saatler arasındaki güneş ışınları deri kanseri olasılığını artırır) yüz, kollar, bacaklar ve sırtın güneş koruyucu sürülmeden 20-30 dakika gün ışığına maruz bırakılması D vitamini sentezi için yeterli olmaktadır. Sisli havaların sık olduğu bölgeler, fabrika dumanları veya araba egzosları ile aşırı kirlenen havanın solunduğu alanlar, kapalı giyim tarzı tercihleri yeterli D vitamini oluşumunu engeller.
Uzm. Dr. Özkan Akyol D vitamini eksikliğinin şu sonuçlara neden olduğunu söyledi;
Kanda kalsiyum düzeyinin düşüklüğü (Hipokalsemi )
Kanda fosfor düzeyinin düşüklüğü (Hipofosfatemi)
Çocukluklarda kemiklerin yumuşaması ve eğrilmesi (Raşitizm)
Erişkinlerde kemiklerin yumuşaması ve kas güçsüzlüğü (Osteomalazi)
Kemik kütlesinin azalması ve kemik kırılganlığının artışı (Osteoporoz)