Samsun Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Öğretim Üyelerinden Doç. Dr. Mahcube Çubukçu, Palyatif bakımın etkin bir ekip çalışmasıyla başarılı sonuçlara ulaştığını vurgulayarak, "Palyatif bakımın kapsamı, ülkemizde ve dünyada palyatif bakım ve palyatif bakım ekipleri konusunda bilgi verdi;
Palyatif Bakım Nedir?
Palyatif kelimesi Latincede pallium (pelerin) sözcüğünden köken alır ve palliare “gizlemek, örtmek” anlamına gelir. Türk Dil Kurumuna göre, palyatif sözcüğünün birinci tanımı “Hastalığı tamamen iyileştirmeyen, yatıştırıcı olan, tesiri geçici olan ilaç veya tedavi” şeklinde iken, ikinci tanımı “Geçici ve kısa süreli, kesin çözüm sağlamayan, esaslı olmayan” şeklindedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre palyatif bakım; “Yaşamı tehdit eden hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan problemlerle karşılaşan hasta ve ailede; ağrının ve diğer problemlerin, erken tanılama ve kusursuz bir değerlendirme ile fiziksel, psikososyal ve spiritüel gereksinimlerin karşılanması, acı çekmenin önlenmesi ve hafifletilmesine yönelik uygulamaların yer aldığı ve yaşam kalitesini geliştirmenin amaçlandığı bir yaklaşımdır.
Palyatif Bakım Servisi’ne kabul edilen hastalar;
Kanser hastaları
Felç, bunama, Alzheimer gibi nörolojik hastalığı olanlar
İleri dönem karaciğer yetmezliği, böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği olanlar
Yatak yarası olan yatağa tam bağımlı hastalar
Yoğun bakım ihtiyacı olmayan, serviste takip edilmesi gereken hastalar
İleri derece KOAH hastalığı olan hastalar
Evde sağlık hizmetlerine kayıtlı, tedavisine evde devam edemeyecek hastalar
Dünyada ve Türkiye’de Palyatif Bakım
Tüm dünyada palyatif bakım ihtiyacı, doğumda beklenen yaşam süresinin uzamasıyla, kronik hastalıkların artışıyla doğmuştur. Tüm dünyada palyatif bakım servisleri 1980’lerden sonra artış göstermiştir. Ülkemizde ise palyatif bakımın temelleri 2010 ‘lu yıllarda atılmış, 2014 yılında “Palyatif Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönerge” yürürlüğe girmiştir.
Palyatif bakım ekibinin içinde kimler vardır?
Palyatif bakım multidisipliner ekip tarafından verilmelidir. Ekipte; diyetisyen, fizyoterapist, hemşire, psikolog, sosyal hizmet uzmanı ve manevi destek uzmanı yer alır. Palyatif bakım servisinde takip edilen hastalar multidisipliner ekip tarafından her gün ziyaret edilmeli, hasta ve bakım verenler kontrol edilmeli, gerekli eğitimler verilmelidir.
Palyatif bakımdan taburcu edilen kişiler, evde sağlık hizmetleriyle iletişime geçilerek, evde sağlık ekiplerine devredilir. Evde sağlık hizmetleriyle, palyatif bakım birimleri koordine içinde olmalı ve entegrasyonu sağlanmalıdır."
Palyatif Bakım Nedir?
Palyatif kelimesi Latincede pallium (pelerin) sözcüğünden köken alır ve palliare “gizlemek, örtmek” anlamına gelir. Türk Dil Kurumuna göre, palyatif sözcüğünün birinci tanımı “Hastalığı tamamen iyileştirmeyen, yatıştırıcı olan, tesiri geçici olan ilaç veya tedavi” şeklinde iken, ikinci tanımı “Geçici ve kısa süreli, kesin çözüm sağlamayan, esaslı olmayan” şeklindedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre palyatif bakım; “Yaşamı tehdit eden hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan problemlerle karşılaşan hasta ve ailede; ağrının ve diğer problemlerin, erken tanılama ve kusursuz bir değerlendirme ile fiziksel, psikososyal ve spiritüel gereksinimlerin karşılanması, acı çekmenin önlenmesi ve hafifletilmesine yönelik uygulamaların yer aldığı ve yaşam kalitesini geliştirmenin amaçlandığı bir yaklaşımdır.
Palyatif Bakım Servisi’ne kabul edilen hastalar;
Kanser hastaları
Felç, bunama, Alzheimer gibi nörolojik hastalığı olanlar
İleri dönem karaciğer yetmezliği, böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği olanlar
Yatak yarası olan yatağa tam bağımlı hastalar
Yoğun bakım ihtiyacı olmayan, serviste takip edilmesi gereken hastalar
İleri derece KOAH hastalığı olan hastalar
Evde sağlık hizmetlerine kayıtlı, tedavisine evde devam edemeyecek hastalar
Dünyada ve Türkiye’de Palyatif Bakım
Tüm dünyada palyatif bakım ihtiyacı, doğumda beklenen yaşam süresinin uzamasıyla, kronik hastalıkların artışıyla doğmuştur. Tüm dünyada palyatif bakım servisleri 1980’lerden sonra artış göstermiştir. Ülkemizde ise palyatif bakımın temelleri 2010 ‘lu yıllarda atılmış, 2014 yılında “Palyatif Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönerge” yürürlüğe girmiştir.
Palyatif bakım ekibinin içinde kimler vardır?
Palyatif bakım multidisipliner ekip tarafından verilmelidir. Ekipte; diyetisyen, fizyoterapist, hemşire, psikolog, sosyal hizmet uzmanı ve manevi destek uzmanı yer alır. Palyatif bakım servisinde takip edilen hastalar multidisipliner ekip tarafından her gün ziyaret edilmeli, hasta ve bakım verenler kontrol edilmeli, gerekli eğitimler verilmelidir.
Palyatif bakımdan taburcu edilen kişiler, evde sağlık hizmetleriyle iletişime geçilerek, evde sağlık ekiplerine devredilir. Evde sağlık hizmetleriyle, palyatif bakım birimleri koordine içinde olmalı ve entegrasyonu sağlanmalıdır."